Riemko Meindert Holtrop werd geboren in Hengelo op 14 november 1914 en is overleden in Delden op 11 februari 1996.
Riemko Holtrop is één van de pioniers in de doorbraak van de moderne kunst na 1945. Hij behoort tot de avantgardisten van het eerste uur, tot de kleine groep kunstenaars, die al van tijd tot tijd experimenteel werkte, voordat "Cobra" was gevormd.
Riemko Holtrop studeerde aan de Rotterdamse Kunstacademie (1932-1936), de Academie de la Grande Chaumiere te Parijs (1939) en volgde in 1941 de lessen van de Arnhemse beeldhouwer Gijs Jacobs van den Hoff.
Van 1953 tot 1959 was hij lid van de ballotagecommissie voor de BBK.
De Tweede Wereldoorlog is, zoals voor meer jonge kunstenaars, voor Holtrop van ingrijpende betekenis geweest. De bezettingsjaren hebben zijn leven en zijn artistieke ontwikkeling dusdanig gespleten, dat er een spanning ontstond tussen de vooroorlogse traditionele opleiding en vormgebondenheid en de behoefte om in te spelen op de na -oorlogse experimentele stromingen.
In het algemeen kan men stellen dat zijn werk altijd een grote spanning bezit, die de ene keer de balans doet uitslaan naar een constructief mediterende stijl en de andere keer naar een expressieve, improviserende vrije beelding.
In 1946 begint Holtrops experimentele ontwikkeling met de serie houtskooltekeningen “Bezetting”, waarin hij – niet belemmerd of gestuurd door voorstudies – spontaan en direkt uiting geeft aan zijn emoties. In plaats van uit te gaan van het idee, laat hij zich leiden door het materiaal en dit luidt de ontwikkeling naar abstractie in.
Tekeningen uit de serie "Bezetting", 1946.
Zijn werk evolueert naar de expressieve improvisatie: de “benzinevellen” en monotypen uit de jaren vijftig en zestig en de zgn. “scrapeboards” van eind jaren zestig. In de laatste vindt Holtrop de beeldende oplossing voor de tegenstelling tussen “vrij expressief” en “constructief”; beide polen worden hier met elkaar in evenwicht gebracht.
De kunsthistoricus Prof. H.C.L. Jaffe heeft Holtrop ooit “een avant-gardist van het eerste uur” genoemd. Omstreeks 1950 exposeert hij dan ook enige malen met kunstenaarsvereniging Vrij Beelden en met Creatie, die andere Amsterdamse groepering die bijdroeg aan de doorbraak van de moderne kunst in Nederland.
Al in 1945 had Holtrop samen met o.a. Folkert Haanstra (senior en junior) en Ben Akkerman De Nieuwe Groep opgericht, een initiatief voortgekomen uit het verlangen om in het oosten des lands door middel van tentoonstellingen bekendheid te geven aan de eigentijdse kunst. Hij was de stuwende kracht van deze groep, ook door tal van publikaties van zijn hand over moderne kunst en kunstenaars.
Tentoonstelling Reünie De Nieuwe Groep 1945-1970. Foto ©Fritz Pitz
Vanaf de jaren zestig blijft de abstractie overheersen in Holtrops werk, dat zich als steeds constructiever en monumentaler ontwikkelt. Hij toont zich een welbewuste bouwer die zijn composities samenstelt uit heldere lijnen, kleuren en vlakverdelingen. Ook waar de voorstellingen bestaan uit furieus bijtende en klauwende figuren, zijn ze op die heldere manier geconstrueerd. Nooit zijn er verdoezelende, onduidelijke plekken; emotie en constructie houden elkaar altijd in een spannend evenwicht. Dit samengaan van gevoel en verstand, dat hem alle vrijheid laat bij het kiezen van zijn onderwerpen en middelen, is het kenmerk van zijn oeuvre. Het geldt voor de grote monumentale doeken, maar ook voor de kleine pastels, de tekeningen en de panelen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Holtrop in de loop der jaren verschillende belangrijke monumentale opdrachten kreeg en dat hij daarnaast als beeldhouwer zijn sporen heeft verdiend met zowel figuratieve als abstracte plastieken.
Zijn werk is o.a. aanwezig in de collectie van Het Stedelijk Museum te Amsterdam, Het Gemeentemuseum Den Haag, Het Rijk, PTT Nederland, Provincie Overijssel, IJsselcentrale Zwolle (Enexis-Eneco) en in particuliere collecties.
Voor een impressie van het Holtrop's oeuvre kunt u hier een video bekijken die gemaakt is ter ere van de expositie "Riemko Holtrop" Stichting Indigo Almelo in Hof88 te Almelo in 2011.
